Quintilianus de utilitate

Apud Quintilianum, in tertio Institutionis Oratoriae ubi loquebatur de deliberativis orationibus, haec verba legimus:

Deliberativas quoque miror a quibusdam sola utilitate finitas.  Ac si quid in his unum sequi oporteret, potior fuisset apud me Ciceronis sententia, qui hoc materiae genus dignitate maxime contineri putat. Nec dubito quin ii qui sunt in illa priore sententia secundum opinionem pulcherrimam ne utile quidem nisi quod honestum esset existimarint.  Et est haec ratio verissima, si consilium contingat semper bonorum atque sapientium.  Verum apud imperitos, apud quos frequenter dicenda sententia est, populumque praecipue, qui ex pluribus constat indoctis, discernenda sunt haec et secundum communes magis intellectus loquendum.  Sunt enim multi qui etiam quae credunt honesta non tamen satis eadem utilia quoque existiment, quae turpia esse dubitare non possunt utilitatis specie ducti probent, ut foedus Numantinum iugumque Caudinum. (3.8)

Saepe quaeritur, disseritur, deliberatur de sermone Latino: quomodo utilis sit discentibus?  Quod apud imperitos atque indoctos, id est saepe et coram multis, est tractandum: non tamen nostra causa, sed eorum.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *